Uwagi na temat rozporządzenia w sprawie przechowywania, noszenia oraz ewidencjonowania broni i amunicji

Osoby posiadające broń i amunicję zobowiązane są do przechowywania jej oraz przemieszania się z nią w sposób zgodny z prawem. To, w jaki sposób to robić, określa Ustawa o broni i amunicji oraz rozporządzenia wydane na jej podstawie, w tym Rozporządzenie z dnia 26 sierpnia 2014 r. w sprawie przechowywania, noszenia oraz ewidencjonowania broni i amunicji (Dz. U. 2014 poz. 1224) - na którym skupia się ten krótki komentarz. W osobnym wpisie omówię rozporządzenie dotyczące przewozu broni środkami komunikacji.

Linki do rozporządzenia i ustawy:

Rozporządzenie w sprawie przechowywania, noszenia oraz ewidencjonowania broni i amunicji: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20140001224/O/D20141224.pdf

Ustawa o broni i amunicji: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19990530549/U/D19990549Lj.pdf

1. Jak powinno się przechowywać broń?

Na wstępie trzeba przytoczyć art. 32 Ustawy o broni i amunicji, ustanawiający ogólną zasadę, zgodnie z którą broń i amunicję należy przechowywać i nosić w sposób uniemożliwiający dostęp do nich osób nieuprawnionych. Uszczegółowienie tej ogólnej zasady zawiera wspomniane wyżej rozporządzenie.

2. Kogo dotyczy rozporządzenie w sprawie przechowywania, noszenia oraz ewidencjonowania broni i amunicji?

Rozporządzenie ma zastosowanie do dwóch kategorii adresatów:

a) niektórych spośród podmiotów posiadających broń na podstawie świadectwa broni, wymienionych w art. 29 ust. 1 pkt. 3-7 ustawy; są to mianowicie:

· podmioty prowadzące strzelnicę;

· szkoły, organizacje sportowe i łowieckie, stowarzyszenia obronne lub inne placówki oświatowe oraz organizatorzy kursów, kształcący w zawodzie pracownika ochrony;

· podmioty wykonujące zadania związane z realizacją filmów i innych przedsięwzięć artystycznych;

· urzędy, instytucje, zakłady, przedsiębiorcy i inne podmioty, których pracownikom broń jest niezbędna do ochrony osobistej w związku z wykonywaniem przez nich obowiązków pracowniczych związanych ze szczególnym narażeniem na zamach przeciwko życiu lub zdrowiu;

· podmioty, którym broń jest niezbędna w celach wzywania pomocy, ratowniczych, poszukiwawczych oraz sygnalizowania rozpoczęcia konkurencji w zawodach sportowych.

b) osób posiadających broń i amunicję do niej na podstawie pozwolenia na broń – a zatem indywidualnych posiadaczy broni.

Rozróżnienie na te dwie kategorie adresatów jest istotne z punktu widzenia dalszych przepisów rozporządzenia – inne zasady przechowywania dotyczą bowiem podmiotów posiadających broń i amunicję, a inne indywidualnych posiadaczy pozwolenia na broń.

3. Gdzie przechowuje się broń?

Zgodnie z § 2. broń i amunicję przechowuje się w odpowiednio przystosowanym do tego celu pomieszczeniu, zwanym „magazynem broni”, lub w urządzeniach spełniających wymagania co najmniej klasy S1 według normy PN-EN 14450. Jak można zauważyć, przepis posługuje się spójnikiem „lub”. To, czy do przechowywania broni wystarczy urządzenie klasy S1, czy też trzeba zastosować oba zabezpieczenia, zależy w pierwszej kolejności od tego, czy mamy do czynienia z podmiotem czy indywidualnym posiadaczem.

4. Jak wygląda przechowywanie broni przez wybrane podmioty posiadające broń i amunicję?

Cały § 3 rozporządzenia – jego punkty od 1 do 6 – dotyczy podmiotów posiadających broń i amunicję. Wskazuje na to pierwsze zdanie przepisu. Bardzo często postanowienia tego paragrafu mylnie podawane są jako wymagania dotyczące przechowywania broni przez indywidualnych posiadaczy pozwolenia.

Jeśli chodzi o zasady przechowywania broni przez podmioty, których dotyczy rozporządzenie, po pierwsze, podmioty te przechowują broń w magazynie broni i urządzeniach klasy S1, a zatem stosując oba te zabezpieczenia łącznie. Ponadto w czasie przechowywania broń ma odłączony magazynek oraz jest rozładowana. Należy uwzględnić też wymagania producenta co do warunków przechowywania. Jeśli zaś chodzi o amunicję, to musi być ona przechowywania w pudełkach lub pojemnikach, w sposób uniemożliwiający uderzenie w spłonkę naboju, a także nie może być przechowywana w magazynkach nabojowych.

Punkty 4-5 określają sposób przechowywania broni w czasie zawodów sportowych, zgrupowań, szkoleń, wystaw oraz podczas realizacji filmów i innych przedsięwzięć artystycznych. Wprowadzają one wyjątek od obowiązku przechowywania broni w magazynie broni w przypadku braku możliwości jej przechowywania w tym miejscu w powyższych sytuacjach. Wówczas broń musi znajdować się w pomieszczeniu zamkniętym i być pod stałym, bezpośrednim nadzorem osoby upoważnionej przez kierownika podmiotu posiadającego broń i amunicję do dysponowania tą bronią.

Punkt 6 określa, że klucze do magazynu broni przechowuje kierownik podmiotu posiadającego broń i amunicję lub zatrudniona przez niego i upoważniona pisemnie osoba posiadająca dopuszczenie do posiadania broni wydane na podstawie art. 30 ust. 1 i 2 ustawy.

W § 4 rozporządzenia określono szczegółowo wymogi techniczne i wyposażenia, jakie musi spełniać magazyn broni. Spełnienie tych wymogów stwierdza obligatoryjnie upoważniony przez komendanta wojewódzkiego funkcjonariusz Policji. Stwierdza on również, czy sposób zabezpieczenia broni i amunicji jest zgodny z wymogami określonymi w rozporządzeniu

5. Jak przechowują broń indywidualni posiadacze pozwoleń na broń?

Przepisy § 5 i 6 rozporządzenia dotyczą osób indywidualnych posiadających pozwolenie na broń. Osoby te mają obowiązek przechowywać broń i amunicję w urządzeniach spełniających wymagania co najmniej klasy S1 według normy PN-EN 14450, a dopiero gdy posiadają więcej niż 50 egzemplarzy broni, zobowiązane są przechowywać broń w pomieszczeniu o charakterystyce prawie że tożsamej z magazynem broni (jedyny wyjątek to brak konieczności posiadania skrzyni z piaskiem lub innego urządzenia do przechwytywania pocisków).

§ 6 to przepis szczególny dotyczący osób posiadających broń w celach kolekcjonerskich i pamiątkowych, które mają możliwość przechowywać broń w urządzeniach innych niż klasy S1. Przepis ten umożliwia im przechowywanie broni w specjalnych gablotach o określonych w rozporządzeniu właściwościach, przy jednoczesnym zabezpieczeniu okien i drzwi we wskazany w rozporządzeniu sposób. Przy liczbie egzemplarzy powyżej 50, wymaga się zabezpieczenia systemem sygnalizacji włamania i napadu spełniającym wymagania co najmniej normy PN-EN 50131-1 z transmisją sygnału alarmu do uzbrojonego stanowiska interwencyjnego, pełniącego całodobowy dyżur (pomieszczenie niewyposażone w tę sygnalizację obejmuje się całodobową uzbrojoną ochroną).

Warto zwrócić uwagę, że w wymienionych przepisach nie ma mowy o tym, czy broń przechowywana w urządzeniach klasy S1 i gablotach powinna być rozładowana, ani też nic na temat sposobu przechowywania amunicji. Wynika z tego, że indywidualnych posiadaczy pozwoleń nie dotyczy wymóg rozładowania broni czy rozładowania magazynków, przewidziany w paragrafie dotyczącym podmiotów posiadających broń i amunicję. O zasadności przechowywania załadowanej broni i ewentualnych plusach i minusach, szczególnie dla stanu magazynków, musi zdecydować sam użytkownik.

6. Kto potwierdza zgodność urządzeń do przechowywania broni z Polskimi Normami?

§ 7 rozporządzenia wskazuje, że urządzenia służące do przechowywania broni i amunicji muszą posiadać deklaracje zgodności lub certyfikaty zgodności z odpowiednimi Polskimi Normami, wydane przez jednostkę certyfikującą akredytowaną przez Polskie Centrum Akredytacji. Przy zakupie trzeba zatem zwrócić uwagę na to, czy urządzenie takowe deklaracje lub certyfikaty posiada. Będzie to przedmiotem kontroli, która po zakupie broni przez nowego posiadacza pozwolenia przeprowadzana jest przez Policję. Kontrola ta nie wynika co prawda z przepisów rozporządzenia, ale właściwe organy Policji uprawnione są do kontroli wykonywania obowiązków wynikających z przepisów ustawy na podstawie ogólnego uprawnienia przewidzianego w art. 27 ust. 1 ustawy. Trzeba pamiętać, że urządzenie klasy co najmniej S1 trzeba nabyć przed zakupem broni – nie ma bowiem możliwości przechowywania broni i amunicji gdzieś indziej – choćby przez chwilę. Wykluczone jest pozostawienie jej nawet w bagażniku samochodu.

Przedmiotem kontrowersji była wątpliwość, czy sejfy klasy S1 muszą być w jakiś sposób na stale przytwierdzone do podłoża. O kwestii kotwienia tych urządzeń wypowiedziała się ostatecznie komórka prawna Komendy Głównej Policji, stwierdzając, że posiadacze urządzeń klasy S1 według normy PN-EN 14450 nie są zobligowani do ich kotwienia do podłowa. Szczegóły tego sporu i wiele innych ciekawych komentarzy związanych z prawem dotyczącym broni palnej znaleźć można tutaj: https://trybun.org.pl/2015/12/27/szafy-na-bron-spelniajace-wymagania-co-najmniej-klasy-s1-nie-musza-byc-mocowane-trwale-do-elementow-konstrukcyjnych-budynku/ (blog pisany przez adwokata-pasjonata broni). W świetle powyższego decyzja, czy w jakiś sposób dodatkowo przymocować sejf należy do posiadacza broni.

7. Jak należy nosić broń palną?

§ 8 określa sposoby noszenia broni palnej, którą nosi się w kaburach lub futerałach. Broń palną przeznaczoną do ochrony osobistej nosi się w sposób jak najmniej widoczny, w kaburze przylegającej do ciała, zaś broń palną nieprzeznaczoną do ochrony osobistej, o ile jest to możliwe, ze względu na jej ilość i wielkość, nosi się w taki sam sposób. Broń palną przeznaczoną do celów łowieckich w obwodach łowieckich nosi się w czasie polowania w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 43 ust. 3 ustawy – Prawo łowieckie. Co ciekawe, przepis rozporządzenia mówi o noszeniu broni, które zgodnie z art. 10 ust. 9 ustawy oznacza – w rozumieniu tej ustawy – każdy sposób przemieszczania załadowanej broni przez osobę posiadającą broń. Można dostrzec tutaj pewną niespójność terminologiczną (choć rozporządzenie nie musi właściwie definiować pojęć identycznie jak ustawa). Wydaje się jednak, że trudno byłoby założyć, że intencją prawodawcy było dopuszczenie do przemieszania się z bronią na widoku wówczas, gdy nie jest ona załadowana. Zatem te same reguły odnosić się będą do przenoszenia broni załadowanej, jak i rozładowanej.

Warto przypomnieć przy tym, że zabronione jest noszenie broni posiadanej na podstawie pozwolenia do celów kolekcjonerskich lub pamiątkowych bez zgody właściwego organu Policji (art. 10 ust. 8 ustawy o broni i amunicji). Ustawa nie precyzuje trybu wydawania takiej decyzji (bo najprawdopodobniej formę decyzji administracyjnej powinna ona przyjąć), nie są mi znane przypadki osób, które taką zgodę uzyskały.

8. Jakie ewidencje prowadzą podmioty posiadające broń i amunicję, których dotyczy rozporządzenie?

§ 9 i 10 dotyczą podmiotów posiadających broń i amunicję, ustanawiając obowiązek prowadzenia czterech ewidencji: posiadanej broni, posiadanej amunicji, wydawania broni i wydawania amunicji. Z kolei § 11 określa sposób prowadzenia ewidencji, osoby uprawnione do dokonywania w nich wpisów, a także zakres ochrony danych.

Ostatnie trzy paragrafy rozporządzenia to przepisy przejściowe, derogacyjne (uchylające wcześniej obowiązujące, pierwsze rozporządzenie z 2000 r.) oraz określające vacatio legis (rozporządzenie weszło w życie 14 dni od ogłoszenia).

Od autora

Niniejszy wpis nie stanowi porady prawnej, a wyłącznie komentarz autora do omawianych przepisów prawa – oparty na ich lekturze i interpretacji. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości należy skonsultować sprawę z prawnikiem, ponieważ konsekwencje naruszenia obowiązku właściwego przechowywania broni to po pierwsze możliwość cofnięcia pozwolenia na broń (art. 18 ust. 5 pkt. 4 ustawy), a ponadto odpowiedzialność za wykroczenie (art. 51 ust. 2 pkt. 1 Ustawy) . Warto pamiętać też o tym, że stan wiedzy policjantów, z którymi przyjdzie nam rozmawiać o kwestiach przechowywania i przenoszenia broni, może być różny, dlatego zawsze warto znać podstawę prawną swoich działań.

Szukaj na tym blogu

O broni palnej w Polsce